Çok farklı içerikte sosyal yardımlar yapılmaktadır. İçerik, yardım yapan kurumların ya da kişilerin bunları temin etme yetenekleri ve ellerindeki imkânlar ile sınırlanmaktadır. Yardım alan kişilerin ihtiyaç duydukları malzemelerin neler olduğu sorulmuştur. Elde edilen sonuçlar Çizelge 1’de verilmiştir. Çizelge incelendiğinde en önemli ihtiyacın gıda maddesi olduğu görülmektedir (%40,2). Bunu %26,5 ile yakacak maddesi izlemiştir. En az ihtiyaç ise ev eşyasına olmuştur. Toplumun sosyal yapısı dikkate alındığında toplumun %66,7’lik kısmının gıda ve yakacak maddesine ihtiyacı olduğu görülmektedir. Para isteyenlerin ise genel olarak ihtiyaçlarını kendileri karşılamak isteyenlerden oluşmaktadırlar ve “para bize verilsin biz kendimiz alalım” şeklinde bir düşünceye sahiptirler.

Çizelge 1. Yardım alan kişilerin belirttikleri temel ihtiyaçlar

Yapılan yardımların özelliklerde sosyal özellikte olanların miktarı ve içeriği ile ilgili olarak yapılan başarı sorgulamasında çok farklı sonuçlar elde edilmiştir. Yapılan çalışmanın başarılı olup olmadığının da bir göstergesi olan memnuniyet seviyesi bizim için önemlidir. Bunun için yardım alanlara sosyal yardımlardan memnun olup olmadıkları sorulmuş ve elde edilen sonuçlar Çizelge 2’de gösterilmiştir. Çizelgeden de anlaşılacağı gibi Memnun olanların oranı beklendiği gibi olmamıştır. Çok memnunum diyenlerin oranı %16,7 iken, memnunum diyenler ise  %26,8’de kalmıştır. Toplamda ise memnun olanların oranı %43,5’de kalmıştır. Diğer bir deyişle yardım alanların sosyal olarak kabul edilen yardımlardan genel olarak memnun olmadıkları anlaşılmaktadır. %25,4’lük kısım ise idare eder şeklinde cevap vererek aslında değerlendirme yapmamışlardır. Beğenmeyenlerin oranı ise %31,1 olarak tespit edilmiştir. Elde edilen sonuç bizleri şaşırtmıştır. Aldıkları yardımların beğenilmemesi aslında üzücü bir şeydir. Ancak ülkemiz gerçekleri düşünüldüğünde çalışmadan, üretmeden rahat yaşamak isteyen insanlarımız maalesef çok. Bu fikirdeki insanları memnun etme imkânımız da olmayacağı açıktır.

Çizelge 2. Yardım alanların sosyal yardımlardaki memnuniyet durumları

Yardım alanlardan ayrıca aldıkları yardımların kesilmesi durumunda bundan etkilenip etkilemeyecekleri öğrenilmek istenmiştir. Sorulan sorulara verilen cevaplar Çizelge 3’te gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde olumsuz olarak çok etkilenirim diyenlerin oranının %15,8’de kaldığı görülmüştür. Buna karşın en büyük yığılma %47,5 ile etkilenirim ancak çok sıkıntı çekerim diyenlerde olmuştur. Bu şekilde cevap verenler ana kütlenin yaklaşık yarısını oluşturmuştur. Bir önceki grubu da buraya eklersen yardımın kesilmesi halinde %63,3’lük kesimin olumsuz yönde etkileneceği anlaşılmaktadır. Olumlu yönde etkilenirim diyen %4,1’lik bir kesim bulunmaktadır. “Neden olumlu sonuç çıkar” diye sorduğumuzda, “zorunlu olarak iş bulurum” şeklinde cevaplar verilmiştir. Burada dikkatimizi çeken şeyin fikir beyan etmeyenlerin çok olması olmuştur. Her beş kişiden birisi değerlendirme yapmamış ya da yapmaktan kaçınmıştır. Aslında bu kişiler bizlere bir şeyler söylemek istemektedirler.

Çizelge 3. Yardımların kesilmesi durumunda etkilenme durumu

Tutum ve davranışlardan anladığımız kadarı ile bu kişiler bu işlerin çok fazla kurcalanmamamsı gerektiğini düşünmektedirler. Çok fazla gündeme gelmesi ya da getirilmesinin kendilerini belli bir süre sonra olumsuz yönde etkileyeceğini düşünmektedirler. Ancak yapılan çalışmaların gerçek anlamda verimli olması ve kalitenin artırılabilmesi için bu tür çalışmaların yapılması gerekmektedir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken konunun bu işi siyasi şov şekline sokmamak ve yardım alan kişileri rencide edici çalışmalar ve konuşmalardan mümkün olduğunca kaçınmaktır. Yardım alanların bir kısmının yardımı hak etmedikleri düşüncesi doğru olabilir. Ancak bir kısmının da gerçekten ihtiyacı olduğunu unutmamak gerekir. Birilerine olan kızgınlığımız bizi yanlışa ve özellikle adaletsizliğe sevk etmemelidir. Yardım alanlar bizim insanlarımızdır. Bu ülkenin gerçekleridir. Ancak yardım konusunda biraz daha dikkatli ve seçici olunması yardımların gerçekten ihtiyaç sahiplerine verilmesi bakımından önemli olmaktadır.  

            Yardım alanların yanında yardım alamayanlarda bulunmaktadır. Yardıma ihtiyaç duyan her kesin yardım alıp alamadıklarını öğrenmek için sorulan sorulara verilen cevaplar Çizelge 4’de verilmektedir. Çizelgeden de görüleceği gibi %61,2’lik bir kısım yardımların gerçekten hak edenlerin yani ihtiyaç sahiplerinin aldığına inanmaktadır. %12i8’lik kesim ise ihtiyaç sahiplerinin almadığını, ihtiyaç sahibi olmayanlarında aldığına inanmaktadır. %26’lık kesim ise görüş belirtmekten çekinmiştir. Bu kadar büyük bir kesimin neden cevap m-vermek istemediği konusunda bilgi almak istenilmiştir. Ancak sağlıklı bilgiler alınamamıştır. Ancak vatandaşların genel olarak iki noktada yoğunlaştıkları görülmüştür. Birincisi gerçek anlamda bilmemektedirler. İkincisi ise, kendilerinin de o gruptan kabul edilip edilmeme konusunda tereddütleri bulunmaktadır. Bunun için cevap vermekten kaçındıkları düşünülmektedir.

Çizelge 4. Yardımları ihtiyaç sahiplerinin alıp almama durumu

            Farklı birimlerin farklı şekillerde yardım yaptıkları bilinmektedir. Sosyal yardım alanlar zaman zaman yardım miktarlarını kendi aralarında ya da farklı yerlerde kıyaslama yaptıkları görülmektedir. Yapılan kıyaslamaların ne yönde olduğunu belirmek için yapılan çalışmada elde edilen sonuçlar Çizelge 5’de verilmiştir. Buna göre yardım alanların ancak %3,3’lük kesimi diğerlerinden fazla aldığını belirtmiştir. %52,5 gibi büyük çoğunluk ise başkalarının aldıkları yardımlar kadar yardım aldıklarını ifade etmişlerdir. Ancak %44,2’lik kesim ise başkalarından daha az yardım aldıklarını belirtmişlerdir. Elbette burada az ya da çok kavramlarının içeriklerine bakmak gerekmektedir. Neden bu şekilde düşündüklerinin öğrenmek için farklı sorular sorduk. Ancak sağlıklı bilgiler alma imkânımız olmadı.

Çizelge 5. Yardımların kıyaslanma şekilleri

Bu nedenle konu hakkında değerlendirme yapılamamıştır. Bireyler almış oldukları yardımları farklı kurumlardan aldıklarında bu farklılığın daha belirgin olduğu vurgulamışlardır. Elbette bu beklenen bir durumdur. Çünkü sosyal yardımı yapanların ekonomik güçleri ile yaptıkları yardım miktarları birbirleri ile ilişkilidir.

            Yardım yapan kurumlar kişilerin gerçekten yardıma ihtiyaçlarının olup olmadığını belirlemek için belge isteyebilmektedirler. Bazı yardım kuruluşlarının ise istemedikleri bilinmektedir. Bunu belirleyebilmek için sorulan sorulara verilen cevaplar Çizelge 6’da gösterilmektedir. Sosyal yardım yapan kurumların %63.9’u yardım yaptığı kişilerden belge istemektedir. %26,8’i ise belge istemeden beyana göre yardım yapmaktadır. %9,3’ü ise belge istenip istenmediğini bilmediğini ifade etmiştir. İstenen belgelere bakıldığında ise genel olarak kimlik belgesi, fakirlik belgesi, muhtarlık belgesi gibi sembolik belgelerin istendiğini görmekteyiz. Belge istemeyenlerin ise neyi dayanak göstererek yardımda bulunduklarını sorduğumuzda ise yardım alanların bir kısmı önceden araştırıldıklarını, bazıları yaşam alanlarını gelip gezdiklerini  ve çok az bir kısmı da beyana dayalı olarak yardımda bulunduklarını belirtmişlerdir.

Çizelge 6. Yardımlar İçin Belge İstenip İstenmediği